تأثیر کودهای بیولوژیک و آلی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و کمیت و کیفیت اسانس گیاه رازیانه (foeniculum vulgare. mill)

به منظور بررسی واکنش عملکرد، اجزای عملکرد ، کمیت و کیفیت اسانس دانه گیاه رازیانه به استفاده از کودهای آلی و بیولوژیک، آزمایشی بصورت طرح بلوک های کامل تصادفی و در 3 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 4 کود بیولوژیک و تلفیق دوگانه آنها به شرح زیر بود : 1- تیمار شاهد (بدون تیمار‏کودی)، 2- باکتری سودوموناس (گونه pseudomonas putida )، 3- باکتری ازتوباکتر (گونه azotobacter chroococcum )، 4- کمپوست، 5- ورمی‏کمپوست، 6- سودوموناس+ازتوباکتر، 7- سودوموناس + کمپوست، 8- سودوموناس + ورمی‏کمپوست، 9- ازتوباکتر+کمپوست، 10- ازتوباکتر+ورمی‏کمپوست، 11- کمپوست+ ورمی‏کمپوست. تأثیر این تیمارها بر صفات و ویژگی های ارتفاع بوته، تعداد شاخه اصلی و فرعی در بوته، تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در چترک، تعداد دانه در چتر، وزن دانه در بوته، شاخص برداشت، عملکرد دانه در هکتار، عملکرد بیولوژیک و اقتصادی و همچنین درصد و عملکرد اسانس و میزان آنتول، لیمونن، فنکون و استراگول موجود در اسانس معنی‏دار بود و تیمارها از نظر وزن هزار دانه و وزن دانه در چترک اختلاف معنی داری نداشتند. نتایج نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته (87 سانتیمتر) در تیمار ازتوباکتر+کمپوست و تعداد چتر‏در‏بوته (30 چتر)، وزن هزار‏دانه (4/3 گرم)، عملکرد بیولوژیکی (5444 کیلوگرم‏در‏هکتار)، عملکرد ‏اسانس (29.98 لیتر‏در‏هکتار) و عملکرد ‏دانه (1059 کیلوگرم‏در‏هکتار) در تیمار کمپوست+ورمی کمپوست حاصل شد، اما شاخص برداشت در تمامی تیمارها در مقایسه با شاهد کاهش یافت. بیشترین و کمترین درصد اسانس به ترتیب در تیمارهای شاهد (9/2) و ورمی کمپوست+ازتوباکتر (2/2) حاصل شد. بیشترین عملکرد اسانس (9/29 لیتر در هکتار) و میزان آنتول در اسانس (7/69%) و کمترین میزان لیمونن (84/4%)، فنکون (14/6%) و استراگول (78/2%) در اسانس در تیمار مخلوط کمپوست و ورمی کمپوست بدست آمد. عملکرد و درصد آنتول در کلیه تیمارهای کودی مورد استفاده نسبت به تیمار شاهد افزایش یافت. بیشترین میزان لیمونن، فنکون و استراگول موجود در اسانس و کمترین میزان آنتول آن در تیمار شاهد حاصل شد.